Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się, opatrzony datą 30 września 2016 r., projekt zmiany ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Nowela bardzo obszerna obejmuje 48 stron tekstu ustawy oraz 84 strony uzasadnienia i oceny skutków regulacji. Wśród propozycji przede wszystkim te dotyczące warunków technicznych (na podstawie regulacji Unii Europejskiej: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2014/45/UE w sprawie okresowych badań zdatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz uchylająca dyrektywę 2009/40/WE (Dz. Urz. UE L 127 z 29.04.2014, str. 51), ale też kilka innych ważnych. Wynikające – jak to czytamy w uzasadnieniu – z oczekiwań społecznych.
Zakres zmian: A tu:
* nowe brzmienie pojęć jak: pieszy, pojazd, pojazd nienormatywny, autobus, przyczepa, naczepa, nr VIN, tramwaj i dodane: urządzenie transportu osobistego; moduł przyczepy, przyczepa modułowa, cecha identyfikacyjna, numer rozpoznawczy, rodzaj pojazdu, badanie techniczne, diagnosta;
* pieszy poruszający się przy użyciu urządzenia transportu osobistego może poruszać się jedynie po drodze dla rowerów, a w przypadku ruchu z prędkością pieszego także: 1) po chodniku lub poboczu, o szerokości co najmniej 2,5 m; 2) po drodze dla pieszych lub drodze dla rowerów i pieszych; w strefie zamieszkania korzysta z całej szerokości drogi i ma pierwszeństwo przed pojazdem. To tajemnicze urządzenie transportu osobistego to oczywiście: segway (oraz urządzenia podobnej konstrukcji), hulajnoga elektryczna, hulajnoga, deskorolka, wrotki, rolki, itp.
* prędkość dopuszczalna ograniczona ma zostać do 50 km/h – całą dobę.
* warunki używania pojazdów w ruchu drogowym – kierowca nie może używać pojazdu oznaczonego w sposób nieodpowiedni do przewożonego ładunku; doprecyzowane warunku przejazdu zespołu pojazdów;
* warunki techniczne pojazdów; badania techniczne pojazdów; stacje kontroli pojazdów; diagności w tym kursy dla kandydatów na diagnostów i diagnostów oraz warsztaty doskonalenia zawodowego; ośrodkach szkolenia diagnostów, Fundusz Zapewnienia Prawidłowej Jakości Badań Technicznych Pojazdów oraz Krajowy Punkt Kontaktowy do spraw badań technicznych.
Ustawodawca wprowadza zmiany także w innych aktach, a tu ustawach:
- o dozorze technicznym;
- o swobodzie działalności gospodarczej;
- o opłacie skarbowej;
- o świadczeniu usług na terytorium RP.
Jaki problem zostanie rozwiązany? Wdrożenie dyrektywy 2014/45/UE oraz wprowadzenie rozwiązań do polskiego porządku prawnego mających na celu zapewnienie prawidłowego i sprawnego funkcjonowania regulacji przewidzianych w ww. dyrektywie. Główne zagadnienia wymagające wdrożenia i uregulowania w polskim prawie dotyczą przede wszystkim:
- wyznaczenia organu właściwego odpowiedzialnego za zarządzanie systemem badań zdatności do ruchu drogowego,
- ustanowienia organu odpowiedzialnego za sprawowanie nadzoru nad systemem badań technicznych w Polsce,
- stworzenia spójnego systemu nadzoru nad badaniami technicznymi pojazdów oraz działalnością stacji kontroli pojazdów (SKP), mającego na celu zapewnienie wysokiego poziomu jakości przeprowadzanych badań technicznych i bezpieczeństwa ruchu drogowego, jak również umożliwiającego sprawne reagowanie na wszelkie nieprawidłowości związane z prowadzeniem działalności w zakresie badań technicznych, niezwłoczne ich eliminowanie i zapobieganie ich pojawianiu się w przyszłości,
- określenia minimalnego wyposażenia SKP oraz systemu okresowego badania sprawności urządzeń stosowanych w stacji,
- stworzenie systemu prowadzenia szkoleń dla diagnostów (wstępnych i okresowych),
- ustanowienia organu odpowiedzialnego za sprawowanie nadzoru nad ośrodkami szkolenia diagnostów oraz uregulowania kwestii działalności tych ośrodków, mając na względzie konieczność zapewnienia i utrzymania wysokiego poziomu szkoleń diagnostów,
- wyznaczenia organu odpowiedzialnych za egzaminowanie i nadawanie uprawnień diagnostom, wyznaczenia punktu kontaktowego odpowiedzialnego za wymianę informacji z pozostałymi państwami członkowskimi UE oraz z Komisją Europejską.
Oczekiwane efekty zmian. Proponowane rozwiązania mają wpłynąć na wyższą jakość badań technicznych, wiążącą się z wyeliminowaniem z ruchu drogowego pojazdów w złym stanie technicznym, co ma wpłynąć na podniesienie poziomu bezpieczeństwa w ruchu drogowym; podwyższenie jakości pracy diagnostów, poziomu kwalifikacji i kompetencji oraz poprawa rzetelności wykonywanych przez nich badań technicznych dzięki wprowadzeniu obowiązkowych okresowych szkoleń dla diagnostów; poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym i ochrony środowiska przez „uszczelnienie” systemu badań technicznych; większa dostępność danych dla obywateli oraz przedsiębiorców przez prowadzenie rejestru SKP przez Dyrektora TDT (obecnie funkcjonuje 380 rejestrów prowadzonych przez starostów) oraz rejestru uprawnionych diagnostów do wykonywania badań technicznych; podniesienie poziomu bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz bezpieczeństwa obrotu pojazdami na rynku wtórnym; pozytywny wpływ na poprawę stanu środowiska przez zmniejszenie średniego poziomu emisji spalin w wyniku wykrywania i eliminowania z użytkowania pojazdów z niesprawnymi układami kontroli emisji spalin oraz nieszczelności powodujących wycieki toksycznych płynów eksploatacyjnych, jak również powodujących nadmierny hałas; podwyższenie jakości i wiarygodności badań przez wprowadzenie obowiązku okresowego sprawdzania (kalibracji i konserwacji) wyposażenia kontrolno–pomiarowego oraz archiwizacji wyników badań. Reasumując, zmiany w systemie badań technicznych będą skutkowały poprawą stanu technicznego pojazdów na drogach, co w konsekwencji wpłynie na poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego i ochrony środowiska.
Akty wykonawcze. W pakiecie zmian także nowele w rozporządzeniach wykonawczych - rozporządzeń:
- w sprawie przedmiotu, zakresu i sposobu przeprowadzenia badań technicznych pojazdów, wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach oraz warunków i trybu ich wydawania;
- w sprawie szczegółowego sposobu oraz trybu nadawania i umieszczania w pojazdach cech identyfikacyjnych;
- w sprawie szkolenia i egzaminowania kandydatów na diagnostów, diagnostów, wymagań dla ośrodków szkolenia oraz wzorów dokumentów i opłat z tym związanych;
- w sprawie opłaty przeznaczonej na Fundusz Zapewnienia Prawidłowej Jakości Badań Technicznych Pojazdów oraz sprawozdania z pobranych i przekazanych lub uiszczonych opłat;
- w sprawie sposobu nadawania numeru ewidencyjnego ośrodka szkolenia i wzorów dokumentów z tym związanych;
- w sprawie wysokości opłat związanych ze sprawdzeniem stacji kontroli pojazdów, przeprowadzaniem badań technicznych pojazdów oraz czynności z tym związanych;
- w sprawie wysokości opłaty za nadanie numeru rozpoznawczego;
- udzielenie zezwolenia na odstępstwo od warunków technicznych jakim powinien odpowiadać pojazd oraz promesy;
- w sprawie wysokości opłaty za wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów;
- w sprawie przedmiotu, zakresu i sposobu przeprowadzania badań pojazdów zabytkowych co do zgodności z warunkami technicznymi, wzorów dokumentów związanych z tymi badaniami oraz warunków i trybu ich wydawania;
- w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów;
- w sprawie przedmiotu, zakresu, sposobu, warunków dla infrastruktury, wyposażenia kontrolnopomiarowego do przeprowadzania badań technicznych tramwajów i trolejbusów, wzorów dokumentów stosowanych przy tych badaniach, warunków i trybu ich wydawania oraz wzorów pieczątek stosowanych przy tych badaniach;
- zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia;
- w sprawie wzoru zaświadczenia o wpisie do rejestru diagnostów, wzoru świadectwa kompetencji diagnosty, sposobu ustalenia numeru ewidencyjnego diagnosty, wzoru wniosku o wydanie świadectwa kompetencji diagnosty, wzoru pieczątki diagnosty oraz wysokości opłaty za wydanie świadectwa kompetencji diagnosty;
- w sprawie wzoru wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców prowadzących stację kontroli pojazdów, zmianę danych zawartych w tym rejestrze, wykreślenie z tego rejestru, wzoru zaświadczenia potwierdzającego wpis do tego rejestru, sposobu nadawania kodu rozpoznawczego i wzoru pieczątek stacji kontroli pojazdów.
Konsultacje. Projekt będzie podlegał konsultacjom społecznym z 46 podmiotami.
Obowiązywanie. Przepisy ustawy nazwanej: Ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw - mają wejść w życie – w swoim podstawowym zakresie - z dniem 20 maja 2018 r.